Er is nog steeds heel veel wat we niet weten over COVID-19. Een grote groep mensen heeft tijdens de besmetting milde klachten maar ervaart nadien veel klachten bij het hervatten van de dagelijkse activiteiten. Ze ervaren klachten als vermoeidheid, gewrichtspijn, benauwdheid of geheugenproblemen.
Naar de precieze oorzaak wordt nog steeds onderzoek gedaan, uit de eerste onderzoeken komt nog geen eenduidige verklaring. Wij hebben landelijk wel een zienswijze waarmee we de klachten verklaren. Dat is namelijk dat de klachten veroorzaakt worden door ontregeling van het autonome zenuwstelsel.
Ontregeling van het autonome zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel is het gedeelte in ons brein dat actief is wanneer er gevaar dreigt. Het zorgt ervoor dat we extra alert zijn en gaan vechten of vluchten. Bij mensen met langdurige klachten na COVID lijkt het erop dat het brein constant of heel erg snel in deze overlevingsmodus schiet. De inspanning die ze leveren en klachten die ze daarna ervaren kloppen niet bij elkaar. Na het oplopen van de trap kan iemand klachten ervaren alsof die een marathon gelopen heeft. Deze extreme reactie en constante alertheid zorgt voor uitputting. Uit bescherming geeft je brein het signaal af naar je lichaam “tot hier en niet verder”. Mensen kunnen klachten ervaren als zweten, hartkloppingen, achter de adem zijn, oorsuizen, concentratieproblemen. De belastbaarheid (wat iemand aan kan) neemt af. Het is van belang dat het brein weer gaat begrijpen dat er helemaal geen gevaarlijk situatie is. Echter door overbelasting schiet het brein snel in de gevaarstand. Het is dus van belang om niet over te belasten. Dit klinkt simpel maar is het vaak niet. De belastbaarheid kan zo laag zijn dat bij heel weinig inspanning er al sprake is van overbelasting, dit kent men niet van zichzelf en daardoor is het moeilijk dit goed in te schatten en hier je activiteiten op aan te passen.
De ontregeling kan een langdurig en onvoorspelbaar verloop kennen, soms is er geen touw aan vast te knopen. Soms kan een activiteit goed lijken te gaan maar komen er twee dagen later toch klachten, het kan ook dat een activiteit de ene week prima gaat en de week erop niet. Dit maakt de zoektocht naar wat het beste te kunnen doen nog lastiger.
Tijdens ergotherapie gaan we eerst opzoek naar het basisniveau, hoe kan je jou activiteitenniveau zo aanpassen dat er geen sprake is van overbelasting. Wanneer klachten afnemen en de situatie stabiel lijkt werken we aan het weer opbouwen van het activiteitenniveau. Revalidatiearts Paulien Goossens spreekt hierbij van een “tuttige opbouw” het is namelijk van belang om bij deze opbouw niet over de grens te gaan. De aanpak van schouders eronder en doorzetten werkt hierbij dus niet. Het gaat juist over risico’s inschatten en onder de grens blijven, voldoende rust en reserves opbouwen.
Ergotherapie richt zich bij het post-covid-syndroom meestal op:
Wist je dat:
Er eerst gesproken werd over long-covid, hierbij stond “long” voor het langdurig verloop. Dit was echter nog al verwarrend omdat veel mensen dachten dat “long” hierbij voor onze longen stond. In het begin dacht men namelijk dat Covid-19 vooral de longen aan zou tasten, we weten inmiddels dat dit bijna nooit zo is. Om deze verwarring te voorkomen wordt nu de term Post-Covid-Syndroom gebruikt.
C-support er is om mensen met langdurige klachten te ondersteunen en adviseren. Het kan dienen als vraagbaak. Zij verzamelen landelijk ook patiënten informatie en doen mee aan wetenschappelijk onderzoek. Mensen die langer dan 3 maanden klachten ervaren na Covid kunnen zich hier aanmelden www.c-support.nu
In Haaksbergen werken we met elkaar samen vanuit de Eerstelijns Zorg Haaksbergen, EZH. Bij langdurige klachten na Covid is het van belang om multi-disciplinair samen te werken. Vanuit de EZH hebben we daarom samen een zorgprogramma Covid-Herstelzorg ontwikkeld. Extra informatie hierover is te vinden op: www.eerstelijnszorghaaksbergen.nl/zorginformatie/corona-herstelzorg
Herstelzorg, voor de vergoeding van zorg bij langdurige klachten na Corona is Covid-hertselzorg ontwikkeld. Het zorgt voor extra vergoeding vanuit het basispakket van de zorgverzekeraar, het eigen risico wordt wel eerst aangesproken. Voor ergotherapie wordt er vanuit herstelzorg voor een half jaar 10 uur vergoed, indien nodig kan dit met een half jaar verlengd worden. Voor de actuele regelgeving over herstelzorg kijk op de site van de rijksoverheid www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19
Wij volgen continu webinars om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen rondom het post-covid-syndroom.
